Konstanty Wolny – Klub Miłośników Historii

(ur. 5 kwietnia 1877 w Bujakowie, zm. 9 listopada 1940 we Lwowie) – śląski działacz narodowy i społeczny na rzecz polskości Górnego Śląska, współpracownik Wojciecha Korfantego, współautor Statutu Organicznego Województwa Ślaskiego, pierwszy marszałek Sejmu Śląskiego.
Urodził się w rodzinie kowala Wawrzyńca i Ludwiny z domu Jarczyk (jego dom rodzinny stoi do dzisiaj). Po śmierci matki Konstantego rodzina przeniosła się do Zawodzia koło Katowic, gdzie Wawrzyniec podjął pracę jako kowal w hucie “Baildon”. W Katowicach przyszły marszałek ukończył szkołę powszechną, a następnie średnią (w budynku tej drugiej obecnie mieści się Liceum Ogólnokształcące im. Marii Skłodowskiej-Curie), gdzie poznał Wojciecha Korfantego, z którym łączyły go przyjaźń i zainteresowania polityczne. Ich propolska postawa, kosztowała w 1895 r. Korfantego relegację z klasy maturalnej. W roku 1898 Wolny matrykulował się na fakultecie medycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, lecz już na pierwszym roku zmienił kierunek, zgodnie ze swymi zainteresowaniami społeczno-politycznymi, na prawo. We Wrocławiu losy Wolnego i Korfantego, który studiował tam filozofię, zeszły się ponownie. Wspólnie, z Brunonem Kuderą, Jakubem Kowalczykiem i Janem Dembińskim działali oni w, zakazanym w roku 1899, propolskim Towarzystwie Akademików Górnoślązaków. Tam taż poznał K. Wolny swoją przyszłą żonę, Wandę z domu Sworowską.Po ukończeniu studiów (w 1901 r.) pracował jako adwokat na Śląsku, angażując się jednocześnie politycznie. Po kilkuletniej praktyce sądowej zdał państwowy egzamin asesorski w Ministerstwie Sprawiedliwości w Berlinie. Zamieszkał w Gliwicach, gdzie został pierwszym polskim adwokatem. Wraz z Korfantym i Cyrylem Ratajskim w Towarzystwie Demokratyczno-Narodowym, a następnie jako członek rady nadzorczej Stronnictwa Polskiego na Śląsku, które założył wraz z Korfantym i Napieralskim 15 stycznia 1911. Po czym został działaczem chrześcijańskiej demokracji.Z chwilą wybuchu I wojny światowej został prewencyjnie aresztowany i osadzony w twierdzy w Nysie, następnie przez trzy lata odbywał służbę wojskową w armii pruskiej. Większość czasu spędził w Janowie Podlaskim. Po zdemobilizowaniu w listopadzie 1918 r. osiadł w Bytomiu, który w tym czasie stawał się głównym ośrodkiem polskiej działalności politycznej na Górnym Śląsku.
Od roku 1918 działał w Naczelnej Radzie Ludowej, przeniesionej później (1919) z powodu grożących aresztowań, z Bytomia do Sosnowca. Po zawarciu polsko-niemieckiej umowy amnestyjnej (1 października 1919) Wolny powrócił do Bytomia, by zostać obok Rymera (NPR) i Biniszkiewicza (PPS) jednym z zastępców komisarza sekretariatu plebiscytowego (Korfantego). Wolny przewodniczył Komisji Samorządowej, która w ciągu dwóch miesięcy, od maja do lipca 1920 opracowała Statut Organiczny Województwa Śląskiego, który stał się integralną częścią ustawy konstytucyjnej Sejmu Ustawodawczego z 15 lipca 1920 r. a tym samym aktem normatywnym określającym kształt i zasady funkcjonowania autonomii Województwa Śląskiego. Od lutego do kwietnia 1922 r. brał udział w pracach przygotowawczych w Genewie, poprzedzających podpisanie tam 15 maja 1922 umowy polsko-niemieckiej o podziale Górnego Śląska. W jej wyniku powstały m.in. instytucje arbitrażowe Górnośląski Trybunał Rozjemczy w Bytomiu i Górnośląska Komisja Mieszana w Katowicach.